διαπαιδαγώγηση Tag

Συναισθηματική νοημοσύνη και το παιδί μας

Πιθανόν έχετε παρατηρήσει ότι τα τελευταία χρόνια οι μεγάλες εταιρείες και οργανισμοί αναζητούν εργαζόμενους που να διαθέτουν εκτός από πρακτικά προσόντα και υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη. Είναι γεγονός πως τις τελευταίες δεκαετίες η συναισθηματική νοημοσύνη έχει μελετηθεί εκτενώς και θεωρείται εξαιρετικά σημαντική όσον αφορά την επιτυχία στη ζωή και την ευτυχία του ατόμου και, βέβαια, την εξέλιξη του παιδιού σε έναν συναισθηματικά υγιή ενήλικα.
Ως συναισθηματική νοημοσύνη εννοείται ένα σύνολο δεξιοτήτων που αφορούν τα κίνητρα, την αξία που δίνουμε στον εαυτό μας, την επιμονή και υπομονή μας, την ανοχή στη ματαίωση, την προσαρμογή μας στις διάφορες αλλαγές και καταστάσεις, την καλή διαχείριση των συναισθημάτων μας, την κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων.
Για να κατορθώσει ένα άτομο να τα καταφέρει στη ζωή χρειάζεται να συνδυάσει τις γνωστικές του δεξιότητες και τα χαρακτηριστικά της συναισθηματικής του νοημοσύνης. Τα παιδιά με υψηλό δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης παρουσιάζουν καλύτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις και έχουν μειωμένες πιθανότητες να κάνουν ανθυγιεινές και επικίνδυνες επιλογές. Η συναισθηματική νοημοσύνη συμβάλλει θετικά στην επιτυχία μελλοντικών σχέσεων, την υγεία, σωματική και ψυχική, και την ποιότητα ζωής.

Πώς μπορούμε να ενισχύσουμε τη συναισθηματική νοημοσύνη του παιδιού;

Ένας αποτελεσματικός τρόπος για να αναπτύξουν τα παιδιά τη συναισθηματική τους νοημοσύνη είναι η αφήγηση παραμυθιών. Μέσα από αυτή τη διαδικασία μαθαίνουν να αντιλαμβάνονται τις καταστάσεις, να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους, να τα εκφράζουν, να συναναστρέφονται, να μοιράζονται και να είναι υπεύθυνα.
Επίσης, για την ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι πολύ σημαντικό να ρωτάμε το παιδί ήδη από μικρή ηλικία πώς νιώθει και τι σκέφτεται για τα διάφορα θέματα που προκύπτουν στην καθημερινότητά του. Χρειάζεται να είμαστε σε θέση να το ακούσουμε και να αναγνωρίσουμε το συναίσθημά του, για παράδειγμα “φαίνεσαι θυμωμένος”. Ακόμη, προσέχουμε ώστε να μην απορρίπτουμε τα συναισθήματά του, για παράδειγμα αποφεύγουμε εκφράσεις όπως “μην κλαις, δεν υπάρχει λόγος να στενοχωριέσαι”.
Εννοείται πως οι γονείς θα πρέπει να εξετάζουν και τα δικά τους επίπεδα συναισθηματικής νοημοσύνης. Είναι πολύ σημαντικό να είμαστε και οι ίδιοι ανοιχτοί στα συναισθήματά μας, να μην τα κρύβουμε, να μην ντρεπόμαστε για ό, τι νιώθουμε και να μη φοβόμαστε να τα εκφράσουμε. Το παιδί για να αναπτύξει τη συναισθηματική του νοημοσύνη χρειάζεται γύρω του ενήλικες που γνωρίζουν να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους.
Ένα σημαντικό κομμάτι της συναισθηματικής νοημοσύνης αποτελεί η ενσυναίσθηση. Μιλάμε και δείχνουμε σεβασμό απέναντι στα συναισθήματα των άλλων εξηγώντας και δείχνοντας στο παιδί μας πώς νιώθουν οι άλλοι.
Εν κατακλείδι, όσον αφορά τη συναισθηματική νοημοσύνη του παιδιού είναι δική του δουλειά να μάθει πώς θα διαχειρίζεται τα συναισθήματα και δουλειά του κάθε γονιού να διδάξει αυτό το πώς.

Πηγή: todaywparent.com

Έπαινος: πώς συμβάλλει στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού

Ο έπαινος της καλής συμπεριφοράς των παιδιών σας αποτελεί την πιο αποτελεσματική επιβράβευση που μπορείτε να τους προσφέρετε. Η γλώσσα της αποδοχής είναι ο τόνος που πρέπει να χρησιμοποιείτε για να δείξετε στα παιδιά σας ότι είστε ικανοποιημένοι από τη συμπεριφορά τους. Η γλώσσα της αποδοχής έχει ψηλό τόνο και φανερώνει ενθουσιασμό.

Πολλοί άνθρωποι ανεβαίνουν ενστικτωδώς μια κλίμακα όταν μιλούν σε μωρά ή μικρά παιδιά. Αυτόν τον τόνο πρέπει να χρησιμοποιείτε όταν επαινείτε το παιδί σας. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήστε το άγγιγμα για να δείξετε την αποδοχή και την επιβεβαίωση – ένα ελαφρύ άγγιγμα στην πλάτη, μια αγκαλιά, ένα φιλί και ένα σφίξιμο του ώμου. Χαμογελάστε! Η γλώσσα του σώματος είναι πολύ σημαντική. Να θυμάστε όμως ότι πρέπει να προσαρμόσετε την αντίδρασή σας ανάλογα με την ηλικία του παιδιού σας – ένα εννιάχρονο παιδί θα νομίσει ότι προσπαθείτε να του φερθείτε συγκαταβατικά εάν το επαινέσετε με τον ίδιο τρόπο που θα επαινούσατε ένα νήπιο. Πείτε του: «Μπράβο!» με ζεστή φωνή και χτυπήστε το ελαφρά στην πλάτη.

Τι μπορεί να ειπωθεί σαν έπαινος

«Σε ευχαριστώ πολύ που με βοηθάς να στρώσω το τραπέζι!» «Είσαι πολύ καλό παιδί! Περιμένεις με υπομονή να ντύσω την αδελφή σου. Τώρα, θα έχουμε ακόμα περισσότερο χρόνο στη βόλτα μας στην παιδική χαρά!» «Συμπεριφέρθηκες πολύ καλά στο σπίτι της γιαγιάς κι έλεγες πάντα ‘παρακαλώ’ κι ‘ευχαριστώ’ Μπράβο σου! Με κάνεις πολύ περήφανη!»

Όταν προειδοποιείτε τα παιδιά σας, πρέπει πάντα να τους λέτε γιατί το κάνετε και ποια ήταν η κακή συμπεριφορά που εντοπίσατε. Το ίδιο πρέπει να κάνετε και όταν τα επαινείτε. Όταν τα παιδιά σας συμπεριφέρονται σωστά, τονίστε την καλή συμπεριφορά. Πείτε, για παράδειγμα, στην κόρη σας ότι τα πήγε πολύ καλά και πώς σας έκανε να νιώσετε. Εάν δεν τους γνωστοποιήσετε την καλή συμπεριφορά, πώς θα ξέρουν για ποιο λόγο τα επαινείτε;

Η καλή συμπεριφορά περνά συχνά απαρατήρητη από τους γονείς και υπάρχουν αρκετοί λόγοι γι’ αυτό. Ο ένας είναι ότι η καλή συμπεριφορά, ειδικά στα μικρά παιδιά και τα νήπια, θεωρείται απλώς απουσία κακής συμπεριφοράς. Το μικρό παιδί σας έκανε αρκετά εύκολο το πρωινό σας, το ντύσατε χωρίς προσπάθεια, έφαγε το πρωινό του χωρίς να ρίξει το φαγητό του στο πάτωμα και έπαιξε όμορφα για δεκαπέντε λεπτά ενώ εσείς βάζατε πλυντήριο. Καθένα από αυτά τα μικρά επιτεύγματα αξίζει την προσοχή και την αποδοχή σας. Εάν δεν υπάρχει έπαινος σαν ανταμοιβή της καλής συμπεριφοράς, το παιδί σας θα πιστέψει ότι δεν την παρατηρήσατε και δεν θα έχει το κίνητρο να την επαναλάβει.

Πότε πρέπει να θυμάστε περισσότερο τον έπαινο

Συχνά, οι γονείς περιμένουν από τα παιδιά τους να συμπεριφέρονται με ένα συγκεκριμένο τρόπο, παρόλο που ποτέ δεν τους έχουν διδάξει αυτά που πρέπει να κάνουν. Μερικοί γονείς δεν παρατηρούν ποτέ τα παιδιά τους όταν συμπεριφέρονται καλά, επειδή προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την ηρεμία και την ησυχία του σπιτιού και να συνεχίσουν τις δουλειές τους. Κάποιοι άλλοι μπορεί να αισθάνονται ότι η μέρα κυλά πιο ήρεμα από ό, τι συνήθως, αλλά δεν κρίνουν σκόπιμο να σχολιάσουν δυνατά ή να αναγνωρίσουν το γεγονός ότι τα παιδιά τους έκαναν προσπάθεια.

Πολλές φορές οι γονείς πέφτουν στην παγίδα να «επιβραβεύουν» τα παιδιά τους με την προσοχή τους μόνο όταν αυτά συμπεριφέρονται άσχημα. Αυτή η συνήθεια όμως είναι δύσκολο να αλλάξει. Τα παιδιά χρειάζονται την προσοχή των γονιών τους, και εάν δεν την έχουν όταν συμπεριφέρονται καλά, θα σας το υπενθυμίσουν με όλους τους τρόπους.

Επίσης, είναι δύσκολο να αντιληφθείτε την καλή συμπεριφορά ενός παιδιού όταν το άλλο παιδί σας συμπεριφέρεται άσχημα. Φυσικά πρέπει να αντιμετωπίσετε την κακή συμπεριφορά, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάτε να επαινείτε το παιδί που συμπεριφέρεται καλά – μην τα βάζετε και τα δύο στην ίδια μοίρα.

Όπως η προειδοποίηση, έτσι και ο έπαινος και η αποδοχή πρέπει να προσφέρονται άμεσα στα μικρά παιδιά. Μην καθυστερείτε να τα επαινέσετε – η άμεση αντίδραση θα τα βοηθήσει να συνδέσουν την καλή συμπεριφορά με τη θετική προσοχή. Στα μεγαλύτερα παιδιά μπορείτε να δείχνετε την αποδοχή σας ανά διαστήματα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και είναι πάντα καλό να τους υπενθυμίζετε στο τέλος τα καλύτερα σημεία της ημέρας. Όταν βάζετε τα παιδιά σας στο κρεβάτι, υπενθυμίστε τους τι καλό έκαναν και πώς σας έκαναν να αισθανθείτε. Έτσι, θα έχετε μια θετική κατάληξη της ημέρας.