Το άγχος των social media οδηγεί σε εξάρτηση
Οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (social media) εξαρτώνται όλο και περισσότερο σε αυτά, παρά το γεγονός ότι τους προκαλούν άγχος, σύμφωνα με νέα έρευνα την οποία επικαλείται η Science Daily. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook και το Instagram, προκαλούν άγχος, γνωστό και ως τεχνολογικό στρες (technostress). Ωστόσο, οι χρήστες για να το αντιμετωπίσουν μεταπηδούν από το ένα κοινωνικό δίκτυο στο άλλο ή σε ποικίλες δραστηριότητες εντός του κοινωνικού δικτύου χωρίς να κλείνουν το μέσο που “γεννά” το στρες.
Αν και φαίνεται παράδοξο, οι χρήστες των social media χρησιμοποιούν άλλες δραστηριότητες του κοινωνικού δικτύου για να αποφύγουν το άγχος που τους προκαλεί κάποια από αυτές, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο μια σύγχυση ανάμεσα στο άγχος και στην εξαναγκαστική χρήση του μέσου. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι χρήστες αντάλλασσαν μηνύματα ή τσέκαραν τα νέα ή έκαναν νέες δημοσιεύσεις ανάλογα με το αν κάποια από αυτές τις δραστηριότητες τους προκαλούσε άγχος. Αυτή η συμπεριφορά αυξάνει την πιθανότητα εξάρτησης από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθώς χρησιμοποιούνται διαφορετικές δραστηριότητες του ίδιου του μέσου για μεγάλες χρονικές περιόδους.
Όταν οι ίδιοι οι παράγοντες που προκαλούν το στρες χρησιμοποιούνται και ως τρόποι αντιμετώπισης του, οι χρήστες των social media μένουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στο ίδιο περιβάλλον και δεν αναζητούν εναλλακτικές δραστηριότητες μακριά από αυτό δημιουργώντας μια εξαρτητική συμπεριφορά.
Διερευνήθηκαν ακόμη οι διαφορετικές μορφές που μπορεί να πάρει το άγχος από τα social media (π.χ. αίσθηση ότι εισβάλουν στην προσωπική τους ζωή, υπερβολικές κοινωνικές απαιτήσεις) και εξετάστηκαν δύο διαφορετικοί τρόποι αντιμετώπισης του άγχους που προέρχεται από αυτά. Στον πρώτο τρόπο οι συμμετέχοντες απενεργοποιούσαν το μέσο που τους προκαλούσε το άγχος και ασχολούνταν με άλλες εναλλακτικές δραστηριότητες, όπως η επικοινωνία με άλλα μέλη της οικογένειας. Η δεύτερη στρατηγική μείωσης του άγχους χαρακτηρίστηκε από δραστηριότητες εντός του ίδιου του κοινωνικού δικτύου, μέθοδος που ήταν συχνότερη στους πιο τακτικούς χρήστες και μπορεί δυνητικά να οδηγήσει σε εξάρτηση.
Η αντιμετώπιση του τεχνολογικού στρες μέσω ποικίλων δραστηριοτήτων εντός ενός κοινωνικού δικτύου είναι ένα νέο ενδιαφέρον φαινόμενο, καθώς υποδηλώνει πως οι άνθρωποι προσλαμβάνουν διαφορετικά το τεχνολογικό στρες από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθαυτά.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Μάθετε Περισσότερα
Ξεπερνώντας το άγχος: μερικές πρακτικές συμβουλές
Το άγχος αποτελεί μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού μας σε μια επικείμενη απειλή. Αφορά μια δέσμη σωματικών αντιδράσεων οι οποίες εκδηλώνονται όταν ο εγκέφαλός μας εκτιμήσει ότι υπάρχει κάποιος κίνδυνος. Υπάρχουν όμως και φορές που η εκτίμηση του εγκεφάλου δεν ανταποκρίνεται σε κάποια πραγματική απειλή ή σε άλλες περιπτώσεις ακόμη κι αν ο κίνδυνος έχει πλέον περάσει το σώμα μας εξακολουθεί να βρίσκεται σε κατάσταση ετοιμότητας. Τότε το άγχος βιώνεται ως αρνητικό και δυσάρεστο. Το άγχος γενικά αποτελεί ένα μηχανισμό προστασίας και κινητοποίησης και μας βοηθά να προσαρμοστούμε σε θετικά και αρνητικά γεγονότα (πχ. απόλυση, χωρισμός, γέννηση παιδιού, εξετάσεις) τα οποία απαιτούν την άμεση αντίδρασή μας. Εάν δεν είχαμε καθόλου άγχος δε θα μπορούσαμε να επιβιώσουμε μιας και δε θα κινητοποιούμασταν μπροστά σε ενδεχόμενες απειλές.
Πότε πρέπει κανείς να ανησυχήσει;
Εάν το άγχος υφίσταται για μεγάλο χρονικό διάστημα με τακτικές περιόδους υψηλής έντασης, αυτό αποτελεί ένδειξη διαταραχής άγχους. Φαινομενικά μπορεί το άγχος να υφίσταται χωρίς συγκεκριμένη αιτία ή να έχει τόση ένταση ώστε το άτομο να αποδιοργανώνεται σε τέτοιο βαθμό που να διακόπτει κάποιες καθημερινές του δραστηριότητες. Είναι ξεκάθαρο ότι το άγχος από μόνο του δεν αποτελεί το πρόβλημα. Πρόβλημα θα αποτελέσει ο τρόπος της διαχείρισής του καθώς συνήθως το άτομο έχει την τάση να σκέφτεται με αρνητικό τρόπο ο οποίος εμπεριέχει το στοιχείο της απειλής και αφορά τον εαυτό, τον κόσμο και το μέλλον. Αυτός ο τρόπος σκέψης οδηγεί σε αύξηση του άγχους κι αυτό με τη σειρά του σε ένταση των αρνητικών σκέψεων. Ο απειλητικός τρόπος σκέψης μας κάνει να πιστεύουμε ότι είναι πιθανότερο τα πράγματα να πάνε στραβά (να έρθει η καταστροφή) και ότι θα είναι δύσκολο να βρούμε βοήθεια. Αυτό επηρεάζει και τη συμπεριφορά μας αντίστοιχα και συχνά υιοθετούμε συμπεριφορές οι οποίες δε μας βοηθούν να αντιμετωπίσουμε το άγχος μας αποτελεσματικά (πχ. αποφυγή των καταστάσεων που φοβόμαστε).
Τι μπορεί να κάνει κανείς για να μειώσει το άγχος του;
Να αντιμετωπίσει το άγχος ως μια φυσιολογική αντίδραση σε στρεσογόνες καταστάσεις και να δώσει στον εαυτό του το δικαίωμα να αισθάνεται άγχος σε δύσκολες στιγμές.
Να συνειδητοποιήσει ότι οι περισσότερες αποφάσεις δεν είναι ούτε «σωστές» ούτε «λάθος», απλά οδηγούν σε διαφορετικές εμπειρίες με πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Να οργανώσει το χρόνο του.
Να αναζητήσει την ευχαρίστηση στη διαδικασία του να «κάνει» κάτι, αντί να επικεντρώνεται όλη η προσοχή του στο τελικό αποτέλεσμα.
Να προετοιμάσει από το προηγούμενο βράδυ τις υποχρεώσεις και δραστηριότητες της επόμενης μέρας.
Να βλέπει τα λάθη ως ευκαιρία να μάθει, κι όχι ως προσωπική αποτυχία.
Να αναζητήσει επαγγελματική βοήθεια εάν το άγχος παραμένει, αν αισθάνεται να περιορίζονται οι δραστηριότητές του και εάν νιώθει τη διάθεσή του πεσμένη.
Να θυμάται ότι οι παραπάνω συμβουλές μπορεί να τον αγχώσουν περισσότερο αν προσπαθήσει να τις εφαρμόσει όλες μαζί. Ας διαλέξει αυτές που ταιριάζουν περισσότερο σε κείνον και ας ακολουθεί μια-δυό κάθε φορά.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ένα φίλο ή μια φίλη με διαταραχή άγχους;
Ας μην κάνουμε υποθέσεις για το τι χρειάζεται το άτομο. Καλύτερα να το ρωτήσουμε ευθέως.
Βρίσκουμε κάτι θετικό σε κάθε του εμπειρία.
Δεν ενισχύουμε την αποφυγή του. Διαπραγματευόμαστε μαζί του για να κάνει ένα βήμα μπροστά όταν παρουσιάζει επιθυμία αποφυγής. Για παράδειγμα: «Εντάξει, δε θα πάμε στην καφετέρια, αλλά θέλω να περάσουμε τουλάχιστον απέξω κι αν δούμε πως δεν έχεις πολλά συμπτώματα, ρίχνουμε και μέσα μια ματιά».
Δεν πανικοβαλλόμαστε όταν το άτομο πανικοβάλλεται.
Θυμόμαστε ότι είναι φυσικό να αισθανόμαστε κι εμείς άγχος.
Δείχνουμε υπομονή και δεκτικότητα.
Δε λέμε ποτέ: «Ηρέμησε. Μη νιώθεις άγχος. Ας δούμε εάν μπορείς να το κάνεις αυτό. Μπορείς να το παλέψεις. Τι θα κάνουμε μετά; Μη γίνεσαι γελοίος/ γελοία! Πρέπει να μείνεις. Μη δειλιάζεις.».
Λέμε: «Μπορείς να το κάνεις, ανεξάρτητα από το πώς νιώθεις. Πες μου τι χρειάζεσαι τώρα. Ανέπνευσε αργά και σταθερά. Μείνε στην κατάσταση. Ξέρω ότι αυτό που νιώθεις είναι οδυνηρό, δεν είναι όμως επικίνδυνο.».
Διαβάστε ακόμη:
Μάθετε Περισσότερα
Έξι μύθοι σχετικά με το άγχος
Μύθος Νο 1: Το άγχος είναι για όλους το ίδιο.
Πραγματικότητα: Το άγχος είναι διαφορετικό σε κάθε άτομο. Αυτό που αποτελεί στρεσογόνο ερέθισμα για έναν άνθρωπο δεν είναι απαραίτητα και για κάποιον άλλο. Ο κάθε άνθρωπος αντιδρά απέναντι στο άγχος με διαφορετικό τρόπο.
Μύθος Νο 2: Το άγχος είναι πάντα κακό.
Πραγματικότητα: Εάν ίσχυε αυτή η άποψη, τότε το μηδενικό άγχος θα μας έκανε υγιείς και ευτυχισμένους. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει στην πραγματική ζωή. Η μόνη περίπτωση στην οποία δεν υπάρχει άγχος είναι όταν είμαστε νεκροί. Ένας, όμως, ελεγχόμενος βαθμός άγχος μπορεί να μας κάνει δημιουργικούς και ευτυχισμένους.
Μύθος Νο 3: Το άγχος βιώνεται παντού, σε κάθε δραστηριότητα. Δεν μπορεί να αποφευχθεί.
Πραγματικότητα: Και όμως, κανείς μπορεί να οργανώσει με τέτοιο τρόπο τη ζωή του ώστε να μην τον υπερβαίνει το άγχος. Μπορεί να μάθει τεχνικές αντιμετώπισης οι οποίες βοηθούν το άτομο να λειτουργεί και να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του ακόμη κι αν αισθάνεται έντονο άγχος.
Μύθος Νο 4: Οι πλέον διαδεδομένες τεχνικές για τον έλεγχο του άγχους είναι αποτελεσματικές για όλους.
Πραγματικότητα: Μονάχα ένα εξατομικευμένο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες του ατόμου πρόγραμμα αντιμετώπισης θα μπορέσει να έχει ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Μύθος Νο 5: Κανένα σύμπτωμα = Καθόλου άγχος.
Πραγματικότητα: Όσο περίεργο κι αν φαίνεται, η απουσία συμπτωμάτων δε συνεπάγεται την απουσία άγχους.
Μύθος Νο 6: Προσοχή θα πρέπει να δίνεται μονάχα όταν υπάρχουν σοβαρά συμπτώματα.
Πραγματικότητα: Μικρής σημασίας συμπτώματα, όπως για παράδειγμα, πονοκέφαλοι, πόνοι στη μέση, μπορεί για ένα άτομο να είναι αρκετά ενοχλητικά και να σημαίνουν ότι χρειάζεται βοήθεια.
Διαβάστε ακόμη:
Μάθετε Περισσότερα
Ποια είναι τα συμπτώματα του άγχους
Οι βασικές συνέπειες του άγχους αφορούν σε σωματικό, ψυχολογικό αλλά και σε συμπεριφορικό επίπεδο:
Σωματικά συμπτώματα: πονοκέφαλοι, ξηρότητα του στόματος, υπέρταση, πόνοι στο στήθος, βήχας, ασθματικές καταστάσεις, μυϊκοί πόνοι, αίσθημα κόπωσης, δυσπεψία, κοιλιακοί πόνοι, διάρροια, ξηρότητα του δέρματος, αϋπνία, εφίδρωση χωρίς λόγο, δύσπνοια, μείωσης σεξουαλικής επιθυμίας, σεξουαλική δυσλειτουργία.
Ψυχολογικά συμπτώματα: ευερεθιστότητα, έλλειψη ενδιαφέροντος για τη ζωή, αίσθημα αποτυχίας, φόβος για το μέλλον, δυσκολίες στη συγκέντρωση.
Εκδηλώσεις στη συμπεριφορά: αποφυγή δραστηριοτήτων, αυξημένη κατανάλωση τοξικών ουσιών, επιθετικότητα, υπερβολική ή μειωμένη κατανάλωση τροφής, ροπή προς ατυχήματα.
Διαβάστε ακόμη:
Μάθετε Περισσότερα