Άγχος: Φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης
Το άγχος αποτελεί μια αναπόδραστη πραγματικότητα για κάθε άτομο. Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν φυσικοί τρόποι διαχείρισης του άγχους που μπορούν να βελτιώσουν την ικανότητά μας να το αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά.
Ένας πρώτος φυσικός τρόπος αντιμετώπισης του άγχους είναι η άσκηση, η οποία έχει αποδειχθεί ότι έχει θετική επίδραση στη διάθεσή μας. Μπορεί να βοηθήσει στην απελευθέρωση ενδορφινών, οι οποίες είναι χημικές ουσίες που βοηθούν στη βελτίωση της διάθεσης και στη μείωση του στρες. Η άσκηση μπορεί επίσης να μας αποσπάσει την προσοχή από τους στρεσογόνους παράγοντες, επιτρέποντάς μας να κάνουμε ένα διάλειμμα. Η τακτική άσκηση μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με το στρες, όπως καρδιακές παθήσεις, διαβήτης και παχυσαρκία.
Ένας ακόμη τρόπος να αντιμετωπιστεί φυσικά το άγχος είναι μέσω του διαλογισμού και της ενσυνειδητότητας. Αυτά μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση του μηρυκασμού αρνητικών σκέψεων και, κατά συνέπεια, του άγχους. Μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην αύξηση της επίγνωσης των σκέψεων και των συναισθημάτων μας, η οποία με τη σειρά της μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα και να διαχειριστούμε όσα μας προκαλούν στρες.
Η κοινωνική υποστήριξη αποτελεί έναν εξαιρετικό φυσικό τρόπο αντιμετώπισης του άγχους. Η ύπαρξη ενός δικτύου υποστήριξης, φίλων και οικογένειας, μπορεί να προσφέρει τη συναισθηματική και πρακτική υποστήριξη που χρειάζονται οι άνθρωποι για να αντιμετωπίσουν το άγχος. Το να μιλήσουμε σε κάποιον μπορεί να μας βοηθήσει να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά και να νιώσουμε ότι κάποιος μας καταλαβαίνει. Η κοινωνική υποστήριξη επίσης θα βοηθήσει στη μείωση των συναισθημάτων απομόνωσης και μοναξιάς.
Ο ύπνος είναι ιδιαίτερα σημαντικός για τη διαχείριση του στρες καθώς είναι απαραίτητος για τη σωματική και ψυχική μας ευεξία. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να επιδεινώσει το άγχος. Ο επαρκής ύπνος μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της διάθεσης, στη μείωση του άγχους και στη βελτίωση της ικανότητάς μας να το διαχειριζόμαστε.
Η διατροφή που είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως βοηθά να βελτιωθεί η διάθεσή μας και να μειωθεί το άγχος. Η αποφυγή επεξεργασμένων τροφίμων και τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και η κατανάλωση αρκετού νερού, που βοηθά στη διατήρηση της ενυδάτωσης του σώματος, μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση των επιπέδων του στρες.
Το να περνάμε χρόνο στη φύση, επίσης, θα βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων στρες. Η επαφή με τη φύση μπορεί να μας προσφέρει μια αίσθηση ηρεμίας, η οποία βοηθά στη μείωση των συναισθημάτων του άγχους και της κατάθλιψης. Δραστηριότητες όπως η πεζοπορία και η κηπουρική και η παρατήρηση πουλιών μπορούν να αποδειχτούν πολύ ευεργετικές.
Συμπερασματικά, η άσκηση, ο διαλογισμός, η κοινωνική υποστήριξη, ο ύπνος, η διατροφή και η επαφή με τη φύση είναι όλοι φυσικοί τρόποι αντιμετώπισης του άγχους και μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής μας ευεξίας. Με την ενσωμάτωσή τους στην καθημερινότητά μας, μπορούμε να διαχειριζόμαστε πιο αποτελεσματικά το άγχος και τελικά να έχουμε μια πιο υγιή και ευτυχισμένη ζωή. Να σημειωθεί ότι ίσως χρειαστεί λίγος χρόνος για να βρείτε ποιοι από τους παραπάνω τρόπους λειτουργούν καλύτερα για εσάς και είναι μια καλή ιδέα να αναζητήσετε καθοδήγηση από κάποιον ψυχολόγο εάν γενικά δυσκολεύεστε να αντιμετωπίσετε το άγχος.
Μάθετε Περισσότερα
Ψυχολογία και αδυνάτισμα
Η ψυχολογία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια για αδυνάτισμα. Η διάθεση μπορεί να επηρεάσει την επιλογή τροφής. Ακόμη, η τροφή μπορεί να επηρεάσει και να αλλάξει τη διάθεσή μας. Υπάρχει επομένως μια αμφίδρομη σχέση. Σε πρόσφατη έρευνα 1.328 ψυχολόγοι ρωτήθηκαν τι θεωρούν με βάση την εμπειρία τους σημαντικό για το αδυνάτισμα. Το 44% απάντησε την κατανόηση και διαχείριση συμπεριφορών και συναισθημάτων που σχετίζονται με την διαχείριση του βάρους.
Το στρες φαίνεται ότι αυξάνει την όρεξη για τροφές που θα μας δώσουν γρήγορα αρκετή ενέργεια και ικανοποίηση, πλούσιες σε λιπαρά και ζάχαρη. Εξαιτίας του έντονου άγχους δεν τρώμε με ενσυνειδητότητα, με αποτέλεσμα να καταναλώνουμε περισσότερη τροφή από όση χρειαζόμαστε.
Συχνά άτομα με δυσκολία να διαχειριστούν τα συναισθήματα τους ή στρεσογόνες καταστάσεις που βιώνουν, στρέφονται στο φαγητό για να νιώσουν καλύτερα.
Η ανία μπορεί, επίσης, να μας κάνει να στραφούμε στο φαγητό. Πολλοί άνθρωποι τρώνε από βαρεμάρα και συχνά μπροστά στον υπολογιστή ή την τηλεόραση μην ελέγχοντας την ποσότητα φαγητού που καταναλώνουν.
Η στενοχώρια, η λύπη, η απογοήτευση συχνά οδηγούν στην κατανάλωση υψηλής θερμιδικής αξίας τροφών, το γνωστό «συναισθηματικό φαγητό». Έτσι όμως, δεν μαθαίνουμε να εκφραζόμαστε και να βρίσκουμε πιο αποτελεσματικούς τρόπους επίλυσης προβλημάτων. Η δράση του φαγητού είναι βραχυπρόθεσμη, δεν λύνει κανένα πρόβλημα και γίνεται συνήθεια που δεν μπορούμε να σταματήσουμε εύκολα.
Τι μπορεί να μας βοηθήσει στην προσπάθεια για αδυνάτισμα
Εστιάζουμε στο φαγητό ως κάτι που χρειαζόμαστε όταν πεινάμε, όχι σαν επιβράβευση, τιμωρία, ανακούφιση. Έτσι μπορούμε να συνεχίσουμε να αγαπάμε τροφές όπως η σοκολάτα, και να τις απολαμβάνουμε χωρίς τύψεις.
Μαθαίνουμε τρόπους διαχείρισης δυσάρεστων συναισθημάτων. Όσο προσπαθούμε να τα καταπιέσουμε, τόσο δυναμώνουν και γίνεται δυσκολότερο να τα διαχειριστούμε.
Αντικαθιστούμε το στρες και την ανία με ευχάριστες δραστηριότητες. Αυτό θα βοηθήσει να αποσπάσουμε την προσοχή μας και να εστιάσουμε ξανά με καθαρότερο μυαλό. Επίσης, θα γεμίσουν οι ώρες που μπορεί να νιώθουμε βαρεμάρα, η οποία οδηγεί στην κατανάλωση φαγητού.
Είναι σημαντικό να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης που μας βγάζει από τον στόχο μας:
«Έφαγα κάτι που δεν έπρεπε, αφού το χάλασα, ας το χαλάσω τελείως σήμερα και ξεκινάω από αύριο/ βδομάδα». Επανερχόμαστε το συντομότερο και νιώθουμε καλά γιατί δεν αφεθήκαμε και πήραμε τον έλεγχο. Αυτοί που τα καταφέρνουν στο αδυνάτισμα δεν είναι όσοι δεν βγαίνουν ποτέ από το πρόγραμμα, αλλά εκείνοι που επιστρέφουν αμέσως.
Σκέψεις όπως «Δεν θα τα καταφέρω ποτέ» μας σαμποτάρουν και δεν μας βοηθούν να συνεχίσουμε την προσπάθεια.
«Αφού δεν τα κατάφερα παλιότερα, δεν θα τα καταφέρω ούτε τώρα». Μια προηγούμενη εμπειρία δε συνεπάγεται ότι θα ξανασυμβεί. Ας δούμε τι δεν λειτούργησε στο παρελθόν και ας κάνουμε τις απαραίτητες αλλαγές.
«Πρέπει να χάσω το βάρος σε μια εβδομάδα, ένα μήνα, σε μια μέρα αν γίνεται». Η απογοήτευση για το μη γρήγορο αδυνάτισμα σαμποτάρει την προσπάθεια. Βάζουμε ρεαλιστικούς στόχους, τους σπάμε σε μικρότερους και προσπαθούμε για κάθε έναν.
«Είναι πολύ δύσκολο» Ξεκινάμε με ένα υγιεινό διατροφολόγιο χωρίς υπερβολές και στερήσεις για να κάνουμε κάτι καλό στον εαυτό μας. Το αντιμετωπίζουμε ως θετική εμπειρία και δεν ξεκινάμε με την σκέψη ότι κάνουμε κάτι δύσκολο και δυσάρεστο.
Επιβραβεύουμε τον εαυτό μας. Προσφέρει ικανοποίηση για όσα πετύχαμε και μας ενισχύει να συνεχίσουμε την προσπάθεια.
Αναγνωρίζουμε το είδος της πείνας που νιώθουμε. Αν είναι συναισθηματική και όχι φυσική πείνα, βρίσκουμε διαφορετικούς τρόπους ανακούφισης, όπως ένα χαλαρωτικό μπάνιο, ένα ζεστό ρόφημα, ένα περίπατο, συζήτηση με κάποιον, οτιδήποτε μπορεί να μας χαλαρώνει. Όταν φάμε συναισθηματικά, θα νιώσουμε καλά πρόσκαιρα, αλλά αν δεν το κάνουμε ο στόχος μας για αδυνάτισμα θα είναι πιο κοντά.
Δεν κρατάμε “ανακουφιστικές” τροφές στο σπίτι για όσο διάστημα κάνουμε προσπάθεια για αδυνάτισμα. Ακόμη, παίρνουμε στη δουλειά φαγητό από το σπίτι και ελέγχουμε καλύτερα την ποιότητα και την ποσότητά του.
Φροντίζουμε την υγεία μας, κάνουμε συχνή, έστω ελαφρά, φυσική άσκηση, αφιερώνουμε χρόνο για χαλάρωση, κρατάμε επαφή με άλλους ανθρώπους και κοιμόμαστε καλά. Η έλλειψη ύπνου οδηγεί σε στρες και το στρες σε φαγητό.
Ίσως έχουμε μάθει να τρώμε με συγκεκριμένο τρόπο. Κάτι που μαθαίνεται όμως μπορεί να ξε-μαθευτεί και να μαθευτεί στη θέση του κάτι καινούργιο και να αποκτήσουμε νέες διατροφικές συνήθειες.
Πηγή:
Μάθετε Περισσότερα
Τραυματική μνήμη: πώς διαγράφεται
Τραυματική μνήμη διαθέτουμε όλοι μας τουλάχιστον μία, ενσωματωμένη στον εγκέφαλό μας. Δυνατές αναμνήσεις από γεγονότα μπορούν να μας σημαδεύσουν, όπως ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα, ένας βιασμός, μια φυσική καταστροφή, μια βίαιη συμπεριφορά ενός γονέα ή ενός συζύγου, μια σοβαρή περιπέτεια υγείας, μια εμπειρία πολέμου ή μια βίαιη επίθεση.
Εμπειρίες τέτοιου τύπου μπορούν να μείνουν βαθιά χαραγμένες στη μνήμη μας. Αυτό δε συνεπάγεται απαραίτητα ότι οι αναμνήσεις αυτές θα μας δημιουργήσουν ψυχικά τραύματα. Ενδέχεται όμως να μας προκαλέσουν προβλήματα, τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθούν εξουθενωτικά.
Τα άτομα με μετατραυματικό στρες μπορούν να γίνουν υπερευαίσθητα, με νεύρα διαρκώς “τεντωμένα” και σε μια μόνιμη κατάσταση υψηλού συναγερμού. Οι άσχημες εμπειρίες μπορεί να επανέρχονται συχνά απροειδοποίητα ως εφιάλτες, προκαλώντας φόβο και έντονο άγχος και βέβαια μπορεί να καταστρέφουν τον ύπνο μας.
Υπάρχουν απλές, αλλά αποτελεσματικές, μέθοδοι με τις οποίες μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε και να διαγράψουμε τα τραυματικά συναισθήματά μας και να αισθανθούμε πραγματική ανακούφιση. Αρκετοί άνθρωποι μπορούν να το κάνουν από μόνοι τους. Για κάποια άτομα που τους είναι πιο δύσκολο μπορούν να το πετύχουν με τη βοήθεια ενός ψυχολόγου.
Πώς επουλώνεται μια τραυματική μνήμη
Οι τελευταίες εξελίξεις της νευροεπιστήμης προσφέρουν μια απλή, αλλά αποτελεσματική, μέθοδο για την αλλαγή της καλωδίωσης του εγκεφάλου από τα αρνητικά συναισθήματα που συνδέονται με την τραυματική ανάμνηση, στα θετικά συναισθήματα που σχετίζονται με την υγεία και την ευεξία. Πρόκειται για μια διαδικασία τεσσάρων βημάτων που παρουσιάζεται παρακάτω:
- Παρατηρούμε μια θετική εμπειρία. Στο βήμα αυτό, παρατηρούμε μια θετική εμπειρία που είναι ήδη παρούσα στο προσκήνιο ή το παρασκήνιο της ευαισθητοποίησης μας.
- Εμπλουτίζουμε τη θετική εμπειρία. Πολύ συχνά ξοδεύουμε λεπτά, ώρες ίσως και ημέρες να σκεφτόμαστε μια αρνητική εμπειρία. Χρειάζεται να κάνουμε το ακριβώς αντίθετο και να εμβαθύνουμε στη θετική εμπειρία την οποία έχουμε. Έτσι ανοίγουμε τον εαυτό μας στα συναισθήματα στήριξης που έχουμε στη ζωή μας. Δημιουργούμε από μόνοι μας μια θετική μνήμη και την εμπλουτίζουμε. Γεμίζουμε το εσωτερικό της συνείδησής μας με 10-20’’ θετικής μνήμης.
- Απορροφάμε τη θετική εμπειρία. Είναι η φάση, στην οποία η θετική μνήμη που έχουμε γεμίσει τη σκέψη και τη συνείδησή μας γίνεται ένα με τον εγκέφαλο μας και με όλα τα μέρη της ύπαρξής μας.
- Σύνδεση θετικών και αρνητικών υλικών. Δεν θέλουμε να επηρεαστούμε από τις αρνητικές εμπειρίες, αλλά να τις εμπλουτίσουμε με τις θετικές μας σκέψεις. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια θετική ιδεατή εικόνα ενός κήπου και να φανταστούμε να φυτεύουμε όμορφα λουλούδια. Ξέρουμε πού βρίσκονται τα ζιζάνια όταν φυτεύουμε και μπορούμε να τα τραβήξουμε έξω ώστε να υπάρξει χώρος για να αναπτυχθούν τα λουλούδια.
Αν δεν μπορούμε μόνοι μας να αντιμετωπίσουμε όσα μας δυσκολεύουν μπορούμε να ζητήσουμε την βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας. Το να ζητάμε βοήθεια δε σημαίνει ότι είμαστε αδύναμοι και ανίκανοι να κάνουμε καλά τον εαυτό μας. Σημαίνει ότι επιθυμούμε πραγματικά να γίνουμε καλά.
Ακόμη και αν έχουμε προσπαθήσει να ζητήσουμε βοήθεια και δεν έχουμε δει γρήγορα αποτελέσματα χρειάζεται να έχουμε υπομονή. Το τραύμα χρειάζεται τον κατάλληλο χρόνο για να επουλωθεί. Ας συνειδητοποιήσουμε ότι αξίζουμε να είμαστε καλά.
Πηγή: www.goodtherapy.org
Μάθετε Περισσότερα
Στρες: Πώς θα προστατευτείς
Τρία βασικά βήματα για να αποκτήσουμε ψυχική προστασία απέναντι στο στρες:
Το να χτίσουμε μια ισχυρή ψυχική πανοπλία απέναντι στο άγχος και το στρες δεν είναι τόσο δύσκολο όσο ίσως νομίζουμε. Παρακάτω θα δούμε τρία απλά βήματα τα οποία μπορούν να μας βοηθήσουν.
- Ρεαλιστικές προσδοκίες και αισιόδοξες πεποιθήσεις.
Το να θέτουμε ρεαλιστικές προσδοκίες, να προετοιμαζόμαστε και να κάνουμε επαναλήψεις και πρόβες είναι σημαντικά σημεία στο χτίσιμο της ψυχικής μας προστασίας απέναντι στο στρες. Οι δομές του ιππόκαμπου στον εγκέφαλό μας έχουν μεγάλη νευροπλαστικότητα και η έρευνα δείχνει ότι επηρεάζονται αρνητικά από το στρες που προκύπτει όταν οι προσδοκίες μας διαψεύδονται από την πραγματικότητα. Τότε βλέπουμε και την εμφάνιση διαφόρων ψυχοσωματικών συμπτωμάτων. Με το να βάζουμε τον πήχη των προσδοκιών μας ρεαλιστικά, να κάνουμε καλή προετοιμασία, επαναλήψεις και πρόβες θα δούμε σταδιακά να ανεβαίνει το επίπεδο της αισιοδοξίας μας. Τότε μπορεί η αισιοδοξία μας να εξελιχθεί σε θετική αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
Σκεφτείτε την ενσυνειδητότητα ως το να είμαστε παρόντες στη στιγμή. Η ενσυνειδητότητα είναι μια μορφή συγκέντρωσης η οποία επιτυγχάνεται εστιάζοντας την προσοχή μας στην παρούσα στιγμή αναγνωρίζοντας τι συμβαίνει γύρω μας ενώ ταυτόχρονα αναγνωρίζουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας σε σχέση με τη στιγμή αυτή. Το αντίθετο της ενσυνειδητότητας είναι η απροσεξία, η αφηρημάδα και το να μην είμαστε παρόντες στη στιγμή. Σκεφτείτε το σαν α-συνειδητότητα. Η ενσυνειδητότητα συσχετίζεται με τη μείωση της αίσθησης του πόνου, όπως και με τη μείωση του άγχους και του στρες.
- Τακτική εξάσκηση των πρακτικών χαλάρωσης.
Οι πρακτικές αυτές μπορεί να αφορούν ασκήσεις αναπνοής, γιόγκα, διαλογισμό, προσευχή… Κατά τη διάρκεια της εξάσκησης αυτές οι πρακτικές μας δίνουν μια αίσθηση ηρεμίας και χαλάρωσης. Με τη συνεχή εξάσκηση τέτοιων πρακτικών μπορούμε να αναπτύξουμε μια μεγάλη ανθεκτικότητα απέναντι σε στρεσογόνα γεγονότα, σκέψεις και συναισθήματα. Σκεφτείτε το σαν την καλλιέργεια μιας μορφής ψυχολογικής ανοσίας. Οι συμβουλευόμενοι συχνά σχολιάζουν σχετικά: ”Πράγματα που παλιότερα μου ήταν ιδιαίτερα ενοχλητικά και μου δημιουργούσαν πολύ στρες, τώρα πια σχεδόν δε με αγγίζουν”.
Άλλα άρθρα σχετικά με το στρες:
https://www.anagnostopoyloy.gr/%ce%bb%ce%ac%ce%b8%ce%b7-%ce%ac%ce%b3%cf%87%ce%bf%cf%82/
https://www.anagnostopoyloy.gr/%ce%b5%ce%bd%cf%83%cf%85%ce%bd%ce%b5%ce%b9%ce%b4%ce%b7%cf%84%cf%8c%cf%84%ce%b7%cf%84%ce%b1/
https://www.anagnostopoyloy.gr/%ce%b5%cf%8d%ce%ba%ce%bf%ce%bb%ce%b7-%cf%87%ce%b1%ce%bb%ce%ac%cf%81%cf%89%cf%83%ce%b7/
Μάθετε Περισσότερα
Mindfulness: Πώς μπορούμε να ζήσουμε με ενσυνειδητότητα
Ενσυνειδητότητα (mindfulness) σημαίνει να ζεις κανείς συνειδητά, ουσιαστικά, να βιώνει την παρούσα στιγμή, να παρατηρεί και να συνειδητοποιεί τις σκέψεις και τα συναισθήματά του χωρίς να τα κρίνει. Να μην τον απορροφά το άγχος και οι εντάσεις και να μη ζει αυτόματα και μηχανικά.
Η έννοια, αλλά και η πρακτική, της ενσυνειδητότητας προέρχεται από τις ανατολικές φιλοσοφίες, όπως ο βουδισμός, αλλά μελετήθηκε απαλλαγμένη από το θρησκευτικό στοιχείο ως μια γνωστική διαδικασία και ψυχική κατάσταση. Στη συνέχεια, ενσωματώθηκε στις δυτικές ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις διευρύνοντας το πεδίο της εφαρμογής τους. Με αυτόν τον τρόπο, εξελίχθηκαν μέθοδοι όπως το Πρόγραμμα Αντιμετώπισης του Άγχους βασισμένο στην Ενσυνειδητότητα (Mindfulness Based Stress Reduction Program), και προσεγγίσεις όπως η Γνωσιακή Θεραπεία βασισμένη στην Ενσυνειδητότητα (Mindfulness Based Cognitive Therapy), η Διαλεκτική Συμπεριφορική Θεραπεία (Dialectical Behaviour Therapy) και η Θεραπεία Αποδοχής και Δέσμευσης (Acceptance and Commitment Therapy).
Όλοι μας μπορούμε να εκπαιδευτούμε στην ενσυνειδητότητα κάνοντας ασκήσεις αναπνοής, αποκτώντας επίγνωση του σώματός μας και εστιάζοντας την προσοχή μας αφήνοντας στην άκρη τις παρεμβολές από αυτόματες αρνητικές σκέψεις, αποδεχόμενοι τη ροή των πραγμάτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη σωματική χαλάρωση, την ενίσχυση της ικανότητας για αυτοσυγκέντρωση και τη βελτίωση της ετοιμότητας και της ικανότητάς μας να εμβαθύνουμε σε γνώσεις και να βιώσουμε τι συμβαίνει μέσα μας και γύρω μας στο εδώ και τώρα. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε με καλύτερο τρόπο τα ζητήματα και τις επείγουσες καταστάσεις που προκύπτουν στη ζωή μας.
Όταν εφαρμόζουμε την ενσυνειδητότητα δεν επικρίνουμε ούτε αξιολογούμε τις καταστάσεις ως καλές ή κακές, λάθος ή σωστές, αλλά τις αντιλαμβανόμαστε όπως είναι. Εστιάζουμε σε αυτό που υπάρχει εκείνη τη στιγμή, όχι σε αυτό που θα θέλαμε ή που θεωρούμε ότι θα έπρεπε να είναι. Αποφεύγουμε να αναλωθούμε στη θλίψη ή το θυμό για το παρελθόν που έχει περάσει, ούτε ανησυχούμε για το μέλλον που ακόμη δεν έχει έρθει.
Όλα τα παραπάνω έχουν εξαιρετικά θετική επίδραση όσον αφορά τη σωματική και την ψυχική μας υγεία, την πνευματική μας διαύγεια και τις συναισθηματικές μας σχέσεις, φτάνει μόνο να σκεφτούμε πόσα χάνουμε όταν αδυνατούμε να επικεντρωθούμε στην παρούσα στιγμή.
Για παράδειγμα, πέφτουμε να κοιμηθούμε και το μυαλό μας τρέχει σε χίλιες σκέψεις για προβλήματα, υποχρεώσεις, εκκρεμότητες, άγχη. Προσπαθούμε να κάνουμε κάτι που θέλουμε και δεν μας ικανοποιεί το αποτέλεσμα ή μένει ανολοκλήρωτο με την παρεμβολή σκέψεων και συναισθημάτων για άλλα πράγματα. Πόσες φορές αποφασίζουμε βασισμένοι σε παγιωμένες συνήθειες που δεν αλλάζουμε και όχι σε αυτά που είναι προς όφελός μας; Πόσες φορές είμαστε “αλλού” κι όχι “εδώ”, με αποτέλεσμα να παθαίνουμε ατυχήματα, να είμαστε ασυνεπείς ή να χάνουμε ευκαιρίες;
Ή ξυπνάμε ένα πρωί και συνειδητοποιούμε ότι η σχέση μας έχει πάρει την κάτω βόλτα, η επικοινωνία έχει χαθεί και δεν αδυνατούμε να περιγράψουμε πώς αισθανόμαστε και τι βιώνουμε, γιατί τόσο καιρό αναλωνόμαστε σε προστριβές, συσσωρεύαμε πικρία και θυμό, αγχωνόμαστε για χίλια δυό και ξεχνούσαμε να εστιάσουμε μέσα μας και μεταξύ μας. Πόσες φορές ζούμε ανθυγιεινά, παραμελώντας ύπνο και σωστή διατροφή, τρώγοντας μηχανικά, ό, τι βρίσκουμε μπροστά μας, κάνουμε καταχρήσεις, αγνοούμε το βιολογικό μας ρολόι, τα όρια του οργανισμού μας, τις ανάγκες μας, τις προειδοποιήσεις που μας στέλνει το ίδιο μας το σώμα.
Η ενσυνειδητότητα δεν είναι λύση για όλα, ούτε τρόπος αποφυγής των δυσκολιών της ζωής ούτε τεχνητή νιρβάνα, ούτε κάποιες τεχνικές που εφαρμόζονται σποραδικά. Δεν είναι εύκολη και δεν μπορεί να είναι αποκομμένη από έναν τρόπο ζωής μας, χωρίς υπερβολές και καταχρήσεις. Η ευεξία, η αρμονία και τα οφέλη σε σωματικό, ψυχικό και συναισθηματικό επίπεδο όταν ζούμε με ενσυνειδητότητα είναι σημαντικός λόγος για να επενδύσουμε σε μια προσπάθεια.
Μάθετε Περισσότερα
Ενσυνειδητότητα: πού έχουμε το μυαλό μας;
Ενσυνειδητότητα είναι ο όρος που χρησιμοποιείται στα ελληνικά για να μεταφραστεί η λέξη mindfulness. Πρόκειται για μια έννοια συνυφασμένη με ανατολικές φιλοσοφίες, όπως ο βουδισμός, και τεχνικές σαν το διαλογισμό. Η ενσυνειδητότητα αφορά στην αναγνώριση ότι συχνά κάνουμε πράγματα όχι συνειδητά αλλά μηχανικά καθώς και στην ιδιαίτερη σημασία που έχει το να βιώνει κανείς όσο πιο συνειδητά γίνεται το καθετί, σκέψη, συναίσθημα ή εμπειρία. Ενσυνειδητότητα σημαίνει αυτοσυγκέντρωση, συγκέντρωση της προσοχής μας σε κάτι, περισυλλογή του νου. Σημαίνει να μπορεί κανείς να συγκεντρώνεται σε οτιδήποτε βιώνει στο παρόν και να το πράττει συνειδητά.
Η ενσυνειδητότητα κίνησε το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας κατά τη δεκαετία του 1970, όπου στην εφαρμογή της στηρίχθηκε ένα πρόγραμμα αντιμετώπισης του άγχους για ασθενείς με χρόνια νοσήματα. Στην πορεία, πολλές επιστημονικές έρευνες μελέτησαν και συνεχίζουν να μελετούν την ενσυνειδητότητα απαλλαγμένη από το θρησκευτικό πρόσημο, ως μια γνωστική διαδικασία και ψυχική κατάσταση.
Τα τελευταία χρόνια το επιστημονικό ενδιαφέρον για την ενσυνειδητότητα γίνεται όλο και μεγαλύτερο. Έχουν κατασκευαστεί αρκετές κλίμακες αυτό-αναφοράς και έχει γίνει πλήθος μελετών όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής της για την καταπολέμηση του άγχους, της κατάθλιψης, των διατροφικών διαταραχών, τη διαχείριση του πόνου και τις εξαρτήσεις.
Θα είχε ενδιαφέρον, λοιπόν, να αναρωτηθούμε πού είναι το μυαλό μας στην καθημερινότητά μας. Εάν, για παράδειγμα, βιώνουμε στην ολότητά της την εμπειρία της κατανάλωσης τροφής ή τρώμε βιαστικά και μηχανικά. Εάν μπορούμε να περιγράψουμε τα συναισθήματα που νιώθουμε ή αισθανόμαστε συναισθηματικά αποπροσανατολισμένοι. Εάν μπορούμε να κατανοήσουμε και να εναρμονιστούμε με τις σωματικές μας ανάγκες ή τις παραμελούμε και ζορίζουμε το σώμα μας. Εάν μπορούμε να συγκεντρωθούμε σε απλά πράγματα, όπως η αναπνοή μας, ή αισθανόμαστε να μας κατακλύζουν σκέψεις και καθημερινές έγνοιες.
Πώς μπορούμε να ενσωματώσουμε την ενσυνειδητότητα στην καθημερινή μας ζωή
–Μπορούμε να ξεκινήσουμε με την αναπνοή και να προσπαθήσουμε να συγκεντρωθούμε σ’ αυτή. Παρατηρούμε το νου μας, περιπλανιέται και επανέρχεται κατά τη διάρκεια της άσκησης; Ας επενδύσουμε 5-10 λεπτά την ημέρα προσέχοντας την αναπνοή μας. Μπορούμε να το κάνουμε καθιστού σε μια άνετη θέση ή ακόμη και ξαπλωμένοι.
-Μπορούμε να συγκεντρωθούμε σε οτιδήποτε κάνουμε στην καθημερινότητά μας, όπως πχ. όταν ξυπνάμε, ψωνίζουμε, πλένουμε τα πιάτα. Μπορούμε να επιλέγουμε μια διαφορετική συνήθεια κάθε εβδομάδα και να προσπαθούμε να είμαστε πολύ συγκεντρωμένοι κάθε φορά που την κάνουμε, βιώνοντάς την όσο περισσότερο γίνεται.
-Εφόσον ξεκινήσουμε να ασκούμαστε στην ενσυνειδητότητα, μπορούμε να παρακολουθήσουμε σεμινάρια, να διαβάσουμε βιβλία ή να δούμε σχετικά βίντεο ώστε να μάθουμε ακόμη περισσότερα γι’ αυτήν και να βρούμε τους τρόπους που ταιριάζουν για να την ενσωματώσουμε στον τρόπο ζωής μας.
Η καθημερινή άσκηση στην ενσυνειδητότητα έχει οφέλη στη σωματική και την ψυχική μας υγεία. Κι όπως ισχύει για κάθε υγιεινή συνήθεια, δύσκολη είναι μόνο η αρχή.
Μάθετε Περισσότερα