Η επίσκεψη στον ψυχολόγο είναι πράγματι ακριβή;

Στις μέρες μας, περισσότερο από άλλοτε, τίθεται επίκαιρο και φλέγον το ζήτημα του κόστους της επίσκεψης στον ψυχολόγο. Βέβαια, και πριν από την οικονομική κρίση όποτε έφτανε η συζήτηση στο θέμα αυτό ακούγαμε φράσεις όπως «αυτές είναι πολυτέλειες», «δεν υπάρχουν χρήματα για τέτοια», «οι ψυχολόγοι είναι πανάκριβοι» κλπ. Τα παραπάνω δείχνουν καθαρά ότι γενικά επικρατεί η πεποίθηση ότι η αναζήτηση ψυχολογικής υποστήριξης είναι ακριβή, απευθύνεται σε ανθρώπους εύπορους και είναι μάλλον περιττή. Η επίσκεψη στον ψυχολόγο, όμως, δεν έχει ειδικό κοινό, απευθύνεται σε όλους χωρίς οικονομικές, κοινωνικές ή άλλες διακρίσεις. Δε θα έπρεπε να τη διαφοροποιούμε στο νου μας από την υγεία και την παιδεία. Μέσα από την κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη ο άνθρωπος μπορεί να αποκτήσει καλύτερη ψυχική υγεία και πνευματική ανάπτυξη.

Η αλήθεια είναι ότι οι δημόσιες δομές που παρέχουν δωρεάν ψυχολογικές υπηρεσίες είναι αρκετά περιορισμένες, γεγονός το οποίο οφείλεται στην προβληματική πολιτική που ακολουθείται γενικά για τα θέματα δημόσιας υγείας στη χώρα μας. Όσον αφορά την παροχή των υπηρεσιών αυτών σε επίπεδο ιδιωτών ψυχολόγων, αρκετοί εκφράζουν σκεπτικισμό σχετικά με το αντίτιμο που καλείται κανείς να καταβάλλει.

Εννοείται ότι ο ψυχολόγος, όπως ο γιατρός και ο δάσκαλος, αμείβεται καθώς μέσα από την εργασία του κερδίζει τα προς το ζην. Η κοστολόγηση των προσφερόμενων υπηρεσιών εναπόκειται στην προσωπική κρίση του επαγγελματία, συνήθως όμως λαμβάνονται υπόψη τα δεδομένα του συγκεκριμένου επαγγελματικού χώρου. Πολλοί ψυχολόγοι, ειδικά αυτή την περίοδο, καθορίζουν την αμοιβή τους κατά περίπτωση, συνυπολογίζοντας την οικονομική δυνατότητα του ατόμου, τη συχνότητα των επισκέψεων και άλλους παράγοντες, καθιστώντας έτσι την κοστολόγηση λογική και εναρμονισμένη με την πραγματικότητα κάθε προσώπου.

Πέρα, όμως, από τις πραγματικές εξωτερικές συνθήκες, υπάρχουν σημαντικοί μηχανισμοί οι οποίοι επηρεάζουν τον τρόπο που αντιλαμβάνεται κανείς την παροχή ψυχολογικής βοήθειας και τη σχέση της με τα χρήματα. Συχνά κάποιος χρησιμοποιεί ως πρόσχημα τα χρήματα ώστε να αποτραπεί να προχωρήσει σε κάτι το οποίο, αν και αισθάνεται ότι χρειάζεται, την ίδια στιγμή τον φοβίζει καθώς είναι άγνωστο και προϋποθέτει αλλαγές, γεγονός που δημιουργεί ανασφάλεια και αβεβαιότητα. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται η συνειδητοποίηση ότι τα χρήματα διατίθενται αλλού από επιλογή και ότι η έλλειψη χρημάτων δεν αποτελεί το πραγματικό εμπόδιο.

Από την άλλη, καλό θα ήταν, αρχικά, να εξετάσει κανείς τα κέρδη και τις επενδύσεις που κάνει. Ας συγκρίνει πόσα χρήματα ξοδεύει ετησίως σε πράγματα που θα τον βοηθήσουν να αισθανθεί καλά επιφανειακά (αυτοκίνητα, ρούχα, διακοπές, ωραία δείπνα, δώρα κλπ.) με το κόστος που θα έχει η δουλειά που θα κάνει με τον ψυχολόγο μέσα από την ανάλυση της συμπεριφοράς, των σκέψεων και των συναισθημάτων του. Επιπλέον, ας σκεφτεί κανείς πόσα χρήματα θα μπορούσε να κερδίζει εάν γνώριζε και ανέπτυσσε το πλήρες δυναμικό του και ήταν στην πλεονεκτική θέση να αναιρέσει τα εμπόδια που τον κρατούν πίσω. Το να αντιμετωπίσει κανείς την ψυχολογική υποστήριξη ως μία επένδυση για την ψυχική του ευημερία που απαιτεί κάποιες μικρές θυσίες και μία πιο ορθολογική διαχείριση εσόδων δεν είναι κάτι εξωπραγματικό και ανέφικτο.

Ακόμη, αξίζει κανείς να συνυπολογίσει ότι τα συναισθηματικά προβλήματα και το στρες μας κάνουν αποδεδειγμένα περισσότερο επιρρεπείς και ευάλωτους σε ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα υγείας, τα οποία μπορούν να επιφέρουν πολύ μεγάλα κόστη και αποχή από την εργασία. Επίσης, η βαρυθυμία και το άγχος επηρεάζουν την ποιότητα της καθημερινής μας ζωής. Εκτός του ότι δε νιώθει κανείς καλά, έχει προβλήματα συγκέντρωσης και προσοχής, τα οποία μπορεί να επιφέρουν σημαντικά λάθη, παραλείψεις και ατυχήματα. Επιπλέον, η δική μας κακή διάθεση επηρεάζει και τους γύρω μας. Δε θα μπορεί κανείς να είναι ο γονιός, ο σύντροφος ή ο φίλος που θα ήθελε. Και όταν αυτά τα θέματα αφεθούν να χρονίσουν, είναι σίγουρα επιβαρυντικό.

Από προσωπική εμπειρία μπορώ με βεβαιότητα να καταθέσω ότι αν κάποιος πραγματικά θέλει, θα βρει τον τρόπο να το κάνει και θα κρίνει αν αξίζει το κόστος. Αν κάτι μας δίδαξε η οικονομική κρίση στην οποία βρισκόμαστε είναι ότι στη ζωή υπάρχουν σημαντικότερα πράγματα από το χρήμα. Η ψυχική μας υγεία και ευημερία ανήκει σίγουρα σε αυτά.